Ses teli kanseri, gırtlakta (larinks) bulunan ses tellerinde gelişen bir kanser türüdür. Ses telleri, nefes almayı, konuşmayı ve yutmayı sağlayan önemli yapılardır. Bu bölgedeki hücrelerin kontrolsüz bir şekilde çoğalması sonucu ses teli kanseri oluşabilir. Ses teli kanserleri genellikle erken teşhis edildiklerinde tedavi edilebilir, bu nedenle belirtilerin erken dönemde fark edilmesi önemlidir.
Ses Teli Kanserlerinin Nedenleri Nelerdir?
Ses teli kanserinin kesin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, bazı risk faktörleri bu kanserin gelişme olasılığını artırabilir. İşte ses teli kanserinin başlıca risk faktörleri:
Sigara Kullanımı: Sigara içmek, ses teli kanserinin en önemli nedenlerinden biridir. Uzun süre sigara içen kişilerde ses teli kanseri riski oldukça yüksektir.
Alkol Tüketimi: Aşırı alkol tüketimi de ses teli kanseri riskini artırır. Alkol ve sigara birlikte kullanıldığında bu risk daha da artar.
Mesleki Maruziyet: Kimyasallar, asbest veya kömür tozu gibi zararlı maddelere uzun süre maruz kalan kişilerde ses teli kanseri gelişme riski daha yüksektir.
İnsan Papilloma Virüsü (HPV): Bazı tür HPV enfeksiyonları, ses teli kanseri riskini artırabilir.
Ailede Kanser Geçmişi: Ailede gırtlak kanseri geçmişi olan bireylerde risk daha yüksek olabilir.
Ses Teli Kanserlerinin Belirtileri Nelerdir?
Ses teli kanseri, genellikle ses tellerini etkilediği için erken dönemde ses değişiklikleri ile kendini gösterir. Bu belirtiler şunlar olabilir:
Ses Kısıklığı: Sesinizde uzun süre geçmeyen kısıklık veya boğukluk, ses teli kanserinin en yaygın belirtilerinden biridir. Eğer ses kısıklığı iki haftadan uzun sürüyorsa, bir doktora başvurmak önemlidir.
Boğaz Ağrısı: Uzun süre devam eden boğaz ağrısı veya yutma güçlüğü, ses teli kanseri belirtisi olabilir.
Öksürük: Kronik öksürük, özellikle kanlı balgamla birlikte olan öksürük, ses teli kanserinin bir belirtisi olabilir.
Kilo Kaybı: Nedeni açıklanamayan kilo kaybı, bazı kanserlerin belirtisi olabilir.
Nefes Darlığı: İleri evre ses teli kanserlerinde, tümör solunum yollarını tıkayabilir ve nefes darlığına yol açabilir.
Bu belirtilerden herhangi biri iki haftadan uzun sürüyorsa, bir kulak burun boğaz uzmanına başvurarak değerlendirme yaptırmak önemlidir.
Ses Teli Kanserlerinin Teşhisi Nasıl Yapılır?
Ses teli kanserinin teşhisi genellikle bir kulak burun boğaz uzmanı tarafından yapılır. Teşhis için kullanılan yöntemler şunlardır:
Laringoskopi: Doktor, gırtlak ve ses tellerini incelemek için laringoskopi adı verilen bir işlem yapar. Bu işlem sırasında, ses telleri doğrudan görülerek kanser belirtileri kontrol edilir.
Biyopsi: Eğer şüpheli bir kitle veya lezyon tespit edilirse, biyopsi yapılabilir. Bu işlemde, dokudan küçük bir örnek alınarak laboratuvarda incelenir. Biyopsi, kanser hücrelerinin varlığını kesinleştirmek için yapılır.
Görüntüleme Testleri: Kanserin yayılma derecesini belirlemek için bilgisayarlı tomografi (BT) veya manyetik rezonans görüntüleme (MR) gibi testler kullanılabilir.
Ses Teli Kanserlerinin Tedavisi
Ses teli kanserinin tedavisi, kanserin evresine, hastanın genel sağlık durumuna ve kanserin ses tellerini ne kadar etkilediğine bağlı olarak değişir. İşte yaygın tedavi yöntemleri:
Cerrahi Müdahale: Erken evre ses teli kanserlerinde, tümör cerrahi olarak çıkarılabilir. Bu ameliyat, ses tellerini ve çevre dokuları korumaya yönelik yapılır. Lazer cerrahisi gibi minimal invaziv yöntemler de kullanılabilir.
Radyoterapi: Radyoterapi, kanserli hücreleri yok etmek için yüksek enerjili ışınların kullanıldığı bir tedavi yöntemidir. Ses teli kanserinin erken evrelerinde radyoterapi, cerrahiye alternatif olarak tercih edilebilir. İleri evrelerde ise cerrahi ile birlikte kullanılabilir.
Kemoterapi: Kemoterapi, kanser hücrelerini öldürmek için ilaçların kullanıldığı bir tedavi yöntemidir. İleri evre ses teli kanserlerinde, radyoterapi ile birlikte kullanılabilir.
Ses Terapisi: Ses teli kanseri tedavisi sonrasında, hastanın sesini yeniden kazanmasına yardımcı olmak için ses terapisi uygulanabilir. Ses terapisi, hastanın sesini düzgün kullanmasını öğretir ve ses tellerinin iyileşmesine yardımcı olur.
Ameliyat Sonrası Süreç ve İyileşme
Ses teli kanseri tedavisinden sonra iyileşme süreci kişiden kişiye değişir. Cerrahi müdahale sonrasında hastalar genellikle birkaç gün hastanede kalırlar. İyileşme sürecinde doktorun önerdiği talimatlara uyulması önemlidir. Ses tellerinin iyileşmesi zaman alabilir ve hastaların seslerini dikkatli kullanmaları gerekebilir. Ameliyat sonrasında düzenli doktor kontrolleri yapılmalı ve ses terapisine devam edilmelidir.
